750 urodziny miasta Jędrzejowa. 16 lutego 1271 roku książę Bolesław Wstydliwy nadał mu prawa miejskie. Poznajcie niezwykłą historię

Pomiędzy VII a XII wiekiem na terenie dzisiejszego Jędrzejowa istniała osada o nazwie Brzeźnica. Jednak w wyniku badań archeologicznych stwierdzono, że ludzkie osiedla musiały powstać tu zdecydowanie wcześniej.

Pierwsze wzmianki o wsi Brzeźnica pojawiły się w dokumencie fundacyjnym klasztoru cysterskiego wydanego przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Janika z 1153 roku. Dla osady już w XII wieku weszła i utrwaliła się nazwa Jędrzejów. W początkach państwa polskiego okolice Jędrzejowa wchodziły w skład ziemi krakowskiej, ziemi sandomierskiej oraz ziemi wiślickiej.

Jędrzejów stał się miastem 16 lutego 1271 roku, kiedy to książę Bolesław Wstydliwy nadał prawa miejskie na prawie magdeburskim. Miasto liczyło wtedy ponad 3 tysiące mieszkańców.

Z tekstu przywileju wynika, że książę zezwalając na założenie miasta na prawie czynszowym wyraził jednocześnie życzenie, aby miasto Jędrzejów cieszyło się wszelką wolnością, czyli przyznał mu immunitet. Przywilej lokacyjny zwierał artykuły lokacyjne:

1. Mieszkańcy zostali wyjęci spod jurysdykcji kasztelanów i wojewodów i mieli podlegać jedynie władzy sądowniczej wójta, a ustanowionej według woli opata konwentu cysterskiego.
2. Książę rezerwował sobie sądzenie mieszczan tylko w sprawach zabójstwa, zdrady (państwa) i rozboju.
3. Mieszczanie jędrzejowscy uwolnieni zostali od wypraw wojennych i robocizn przy stawianiu zamków. W wypadku najazdu wroga zobowiązano ich do obrony ojczyzny.

Prawa miejskie Jędrzejowa były potwierdzane i poszerzane przez wielu monarchów polskich, a mianowicie przez Władysława Łokietka, Kazimierza Wielkiego, Władysława Jagiełłę, Władysława III, Jana Olbrachta. Po zniszczeniu przywilejów królewskich przez pożar, jaki nawiedził miasto na początku XVI wieku, a w czasie którego spalił się ratusz miejski i wiele domów mieszczańskich, odnowił je na prośbę ławników jędrzejowskich król Zygmunt I, dokumentem z 1510 roku.

Na podstawie tego przywileju miasto zachowało dawne prawa miejskie i otrzymało 3 jarmarki w roku oraz cotygodniowy targ wyznaczony na każdą sobotę. Dokument ten został następnie potwierdzony w 1533 roku przez Zygmunta Augusta, w 1581 roku przez Stefana Batorego (zwalniał on mieszczan jędrzejowskich także od podwód), w 1626 roku przez Zygmunta III, w 1635 roku przez Władysława IV (miasto otrzymało od niego już 4 jarmarki w roku), w 1671 roku przez Michała Korybuta (uwolnił on jędrzejowian ponownie od podatku podwodowego, czyli pocztowego), w 1701 roku przez Augusta II, w 1755 roku przez Augusta III (potwierdził on prawo i przywileje dla miasta ujęte w przywileju Batorego), a w 1778 roku Stanisław August zatwierdził wszystkie dotychczasowe przywileje.

Otrzymanie prawa miejskiego, a następnie poszerzenie go przez wielu monarchów w ciągu stuleci, stwarzało niewątpliwie dla Jędrzejowa korzystne warunki w rozwijaniu produkcji rzemieślniczej oraz ożywiało znacznie handel w mieście. Jędrzejów stał się odtąd znacznym ośrodkiem wymiany towarowej...

(źr. Wikipedia oraz Arkadiusz Sokół "Zarys dziejów ziemi Jędrzejowskiej do roku 1918 " w "Ziemia Jędrzejowska", 1971)

"Z okazji jubileuszu życzymy wszystkim Państwu - mieszkańcom Jędrzejowa, by Wasze miasto było miejscem, w którym możecie spełnić swoje marzenia. Miejscem wypełnionym rodzinnym ciepłem, radością i szczęściem. Domem, do którego zawsze chce się powrócić" - czytamy na stronie miasta Jędrzejowa.

Obchody 750-lecia Miasta Jędrzejowa
W najbliższą niedzielę, 21 lutego rozpocznie się cykl wydarzeń jubileuszowych z okazji 750. rocznicy nadania praw miejskich Jędrzejowowi. Miasto zaplanowało zarówno konferencje naukowe, jak i imprezy kulturalne, rozrywkowe i sportowe. W obchody jubileuszowe wpisują się także uroczystości religijne w Archiopactwie Cystersów. W listopadzie tego roku planowane jest wydanie dwóch części monografii historycznej Jędrzejowa: "Jędrzejów w wiekach średnich" oraz "Jędrzejów w wieku XVI - XVIII".

O tym co i kiedy będzie się działo w Jędrzejowie z racji jubileuszu, poinformujemy Państwa w oddzielnym artykule.

Zapraszamy do obejrzenia galerii zdjęć Miasta Jędrzejowa.